کاربری جاری : مهمان خوش آمدید
 
خانه :: مقتل


خطبه سیدالشهدا علیه السلام در صبح عاشورا

درباره : روایت های روز عاشورا و شام غریبان
منبع : پژوهشی نو در بازشناسی مقتل سیدالشهدا ص ۱۶۹

برپایه روایت امام علیه‌السلام برخاستند[1]و به قائمه شمشير تكيه دادند و با صداى بلند فرمودند: أَنْشُدُكُمُ اللَّهَ! هَلْ تَعْرِفُونَنِي؟ شما را به خدا! آيا مرا مى‏ شناسید؟ گفتنـد: آرى به خدا. تو فرزند رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم هستی.

 حضرت فرمودند: أَنْشُدُكُمُ اللَّهَ! هَلْ تَعْلَمُونَ أَنَّ أُمِّي فَاطِمَةُ الزَّهْرَاءُ بِنْتُ مُحَمَّدٍ الْمُصْطَفَى؟ شمارا به خدا! آيا مى ‏دانيد كه مادرم فاطمه سلام‌الله‌علیها دختر محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم است؟ گفتند:آرى به خدا.

 فرمودند: أَنْشُدُكُمُ اللَّهَ! هَلْ تَعْلَمُونَ أَنَّ أَبِي عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ؟ شما را به خدا! آيا مىدانيد كه پدرم علىّ بن ابى طالب علیه‌السلام است؟ گفتند: به خداوند آرى.


فرمودند: أَنْشُدُكُمُ اللَّهَ! هَلْ تَعْلَمُونَ أَنَّ جَدَّتِي خَدِيجَةُ بِنْتُ خُوَيْلِدٍأَوَّلُ نِسَاءِ هَذِهِ الْأُمَّةِ إِسْلَاماً ؟ شما را به خدا! آيا مى ‏دانيد كه جدّه ‏ام خديجه سلام‌الله‌علیها دخت خُوَيْلِد اوّل زن مسلمان امّت است؟ گفتند: آرى به خدا.

فرمودند: أَنْشُدُكُمُ اللَّهَ! هَلْ تَعْلَمُونَ أَنَّ حَمْزَةَ سَيِّدَ الشُّهَدَاءِ عَمُّ أَبِي؟ شما را به خدا! آيا مى ‏دانيدكه حمزه سيّدالشهدا علیه‌السلام عموى پدرم است؟گفتند: چنين است.

 فرمودند: أَنْشُدُكُمُ اللَّهَ! هَلْ تَعْلَمُونَ أَنَّ جَعْفَراً الطَّيَّارَ فِي الْجَنَّةِ عَمِّي؟ شما را به خدا ! آيا مي‌دانيد جعفرطیّار كه در بهشت توان پرواز دارد عموي من است؟ گفتند: بله به خدا.

 فرمودند: أَنْشُدُكُمُ اللَّهَ! هَلْ تَعْلَمُونَ أَنَّ هَذَا سَيْفُ رَسُولِ اللَّهِr أَنَا مُقَلِّدُهُ ؟ شما را به خدا ! آيا مى‏ دانيد كه اين شمشير رسول اللَّه صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم است كه آن را آخته ‏ام و در دست دارم؟ گفتند: بله به خدا.

 فرمودند: أَنْشُدُكُمُ اللَّهَ! هَلْ تَعْلَمُونَ أَنَّ هَذِهِ عِمَامَةُ رَسُولِ اللَّهِ  أَنَا لَابِسُهُ ؟ شما را به خدا! آيا می‌دانید که اين عمّامه رسول اللَّه صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم است كه بر سر دارم؟ گفتند: آرى به خدا.

فرمودند: أَنْشُدُكُمُ اللَّهَ! هَلْ تَعْلَمُونَ أَنَّ عَلِيّاً علیه السلام كَانَ أَوَّلَ الْقَوْمِ إِسْلَاماً وَ أَعْلَمَهُمْ عِلْماً وَ أَعْظَمَهُمْ حِلْماً وَ أَنَّهُ وَلِيُّ كُلِّ مُؤْمِنٍ وَ مُؤْمِنَةٍ ؟ شما را به خدا ! آيا مى ‏دانيد على علیه‌السلام اوّل انسان است كه اسلام آورد. اوكه علمش از همه فراگيرتر و حلمش از همه برتر بوده و اين‌كه او ولىّ هر مؤمن و مؤمنه است؟ گفتند: آرى به خدا.

فرمودند: فَبِمَ تَسْتَحِلُّونَ دَمِي؟ وَ أَبِي علیه‌السلام الذَّائِدُ عَنِ الْحَوْضِ يَذُودُ عَنْهُ رِجَالًا كَمَا يُذَادُ الْبَعِيرُ الصَّادِرُ عَنِ الْمَاءِ وَ لِوَاءُ الْحَمْدِ فِي يَدِ أَبِي يَوْمَ الْقِيَامَةِ ؟!!  پس چرا ريختن خونم را جایز مى ‏دانيد، با آن كه پدرم در قيامت مدافع حوض است، و مردم را آن چنان كه شتر را از آب برانند از حوض براند، و لوای حمد در روز قيامت به دست پدرم می‌باشد»؟! گفتند: همه اين‌ها را مى ‏دانيم، و تو را رها نكنيم تا مرگ را با تشنگى بچشى.

 وقتی خطبه امام علیه‌السلام را حضرت زينب سلام‌الله‌علیها دیگر زنان شنيدند،گريستند و نوحه و ندبه كرده و سیلی به صورت زدند و صداهايشان به ناله بلند شد.[2] امام علیه‌السلام برادرشان عبّاس و فرزندشان على اکبر را به سويشان فرستادند و فرمودند: لَهُمَا سَكِّتَاهُنَّ فَلَعَمْرِي لَيَكْثُرَنَّ بُكَاؤُهُنَّ. آنان را به سكوت فرا خوانيد؛ قسم به جانم چه گريه‏ ها كه در پى دارند![3]

 

پاورقی ها:

[1]. این خطبه در لهوف روز ششم مُحرّم ،در مقتل جامع در روز هفتم مُحرّم و در مهیج الأحزان هنگام مبارزه حضرت در عصر عاشورا آمده است.

[2]. در مقتل امام حسین و أمالی صدوق گریه اهل بیت و سخن امام در این مورد نیامده است.

[3]. أمالی صدوق۳۰/۱۵۹؛ روضة الواعظین۳۰۶؛ اللهوف۷۶؛ جلاءالعیون ۵۵۶؛ بحارالأنوار ۴۴/۳۱۸؛ مقتل امام حسین ۱۳۰؛ مهیج الأحزان ۵۰۵؛ قمقام ۳۹۸؛ دمعة الساکبه ۳۶۵؛ کبریت احمر ۲۲۸؛ مقتل جامع ۱/۷۰۵. توضیحات: در کبریت احمر این خطبه و خطبه اوّل به صورت یکجا و مختصر آمده است. ضمناً در أمالی صدوق، بحارالأنوار، قمقام، روضة الواعظین، جلاءالعیون و کبریت احمر در پایان این خطبه سخنانی برای امام نقل شده که ما آن را بعد از تیر باران اوّلیه یاران حضرت توسط لشکریان عمربن سعد یاد می‌کنیم.